Een gat in de grond met een team marketeers erbovenop

Iedere door de wol geverfde belegger weet dat goud- of zilvermijnen extreem risicovolle beleggingen zijn, bovenal erg tragisch als we de ontwikkeling van de goudprijs vergelijken met de goudmijnindex. Hou je van een gokje, dan kun je beter naar het Hollands Casino gaan, dat bespaart je namelijk een hoop frustratie. Al jaren krijgen we te horen van allerhande belanghebbenden dat mijnaandelen spotgoedkoop zijn en in theorie een enorm opwaarts potentieel hebben. Een klassiek gevalletje coping mechanisme als we naar de data kijken. Wat dat betreft deel ik de mening van beursanalist Corné van Zeijl: ‘’Better stick to the real thing.’’

De meeste mijnen zijn een gat in de grond met een team marketeers erbovenop

De meeste mijnbouwenthousiastelingen die ik voorbij zien komen, leven al jaren voort op een flinke dosis aan ‘copium.’ De FTSE Gold Mines Index staat nog altijd op hetzelfde niveau als in 2006, daar waar goud (genoteerd in euro’s) een rendement heeft gerealiseerd van ca. +400%. Hier is een eenvoudige verklaring voor te vinden: wanneer investeerders beginnen te kopen en de prijs stijgt, verkopen de belanghebbenden en insiders. Tegen de tijd dat de prijs daalt, zijn de individuen die het promoten eruit en hebben hun aandelen verkocht. Hierdoor betaald de onwetende belegger het rendement voor de ander en zelf blijft hij met een waardeloze zak aandelen zitten. Eveneens heb ik deze casus is besproken met Sybren van der Hijden.

Zo zegt Van der Hijden: ‘’Je moet goed nadenken wanneer je instapt, maar ook wanneer je uitstapt. En vergeet niet, vooral op Twitter – er wordt altijd gesproken wanneer men instapt, maar nooit wanneer men uitstapt. Uiteindelijk probeert elke belegger zijn posities voor een zo hoog mogelijk prijs te verkopen. Mijnaandelen zijn mijns inziens weggelegd voor de écht gevorderde belegger die veel risico wil nemen, noem het gerust speculant. Het blijft mijnbouw dus het is altijd een groter risico dan fysiek edelmetaal. Het meest belangrijke is dat het geen waardeaandelen zijn, maar groeiaandelen. Net zoals bij technologieaandelen heb je zowel een instap- als exitstrategie nodig. Het ‘buy and hold’ principe geldt hier niet.’’

Geen enkele winningsindustrie – olie, aardgas, uranium, diamanten – is immuun geweest voor ‘pump and dump’ praktijken. Uit een studie van prof. Naylor (McGill University) ‘The alchemy of fraud: Investment scams in the precious-metals mining business’ blijkt dat de investeringsfraude in de edelmetaalmijnbouw een klasse apart is. ‘’Er is niets ter wereld dat ervoor zorgt dat mensen hun kritische oordeel sneller opschorten dan goud”, zegt Naylor. “Het is naïviteit gecombineerd met hebzucht. Als je teruggaat in de geschiedenis, zijn goudmijnondernemingen – alles van alchemie tot King Solomon’s Mines – toonaangevend in termen van niet transparantie en dubieuze handelspraktijken.

Een andere ‘jiggery-pokery’ die wordt uitgevoerd, is ‘’salting’’ van boormonsters met goud of wat dan ook verondersteld wordt te worden gedolven, dus het monster lijkt beladen met rijkdommen. Dit wordt gecombineerd met “stooges” – experts, adviseurs of zelfs investeringsbanken die betrokken zijn bij de zwendel om buzz rond de aandelen op te bouwen; of onbewust helpen om de hype op te bouwen. Boegbeeld hiervan is de befaamde ineenstorting van Bre-X Minerals in 1997. Toen het kleine Canadese bedrijf beweerde ’s werelds grootste goudafzetting in Indonesië te hebben gevonden, sloot Lehman Brothers zich aan bij de hype van de vondst en adviseerde sterk om te kopen op wat het “de goudontdekking” van de eeuw noemde. De razernij zorgde ervoor dat Bre-X-aandelen stegen van $0,30 cent per aandeel noteerden tot een weerzinwekkende $261,89. Een koersexplosie van maar liefst +87.197%. Op een gegeven moment bedroeg de waarde van het bedrijf op papier 5 miljard Canadese dollars, achteraf gezien louter gebakken lucht. Het management en insiders werden schatrijk en de beleggers waren een illusie armer.

Tot op de dag van vandaag laat deze business zich de wensen te over betreft de transparantie. Niet alleen is er sprake van ordinaire ‘pump and dumps,’ ook worden vondsten in sommige gevallen extra besprenkeld met zout. Vondsten, ofwel labresultaten kunnen veelbelovend zijn, maar dan hebben we het nog altijd over een steekproef. Dit maakt het bij uitstek een speculatieve markt, waarbij men uiterst sceptisch dient te blijven.

Better stick to the real thing

Onderstaande grafiek spreekt boekdelen. Een belegging in mijnaandelen komt je duur te staan op lange termijn. Beleggers denken vaak de pas af te snijden door een stukje van hun edelmetaalportefeuille te alloceren in mijnbouwbedrijven. Gaat het goed, klopt men zich op de borst, gaat het fout zit men jaren in zak en as.

Goud (1995-2023): +421,12%
FTSE Gold Mines Index (1995-2023): +60%

Bron: Corné van Zeijl, ACTIAM

Better stick to the real thing!

Met het account van Doijer & Kalff koopt u fysiek goud dat onder uw naam wordt opgeslagen in de kluis bij Brinks in Zurich. Volledig verzekerd en beveiligd. U heeft volledige terugkoopgarantie tegen een vaste prijs. Open hier een account.