De Nederlandsche Bank - Goud als machtsvertoon

De Nederlandsche Bank (DNB) heeft de afgelopen maand een verhuisoperatie succesvol afgerond met een totale waarde van 10,4 miljard euro. De hoeveelheid goud van DNB die is overgebracht van Haarlem naar Zeist betreft 31% van onze nationale goudreserve. DNB heeft volgens officiële rapportages die stammen uit 2019 een totale goudreserve van 612,5 ton (ca. 37 miljard euro) en is hiermee de 10de centrale bank wereldwijd qua omvang van de internationale goudreserves. Doordat centrale banken sindsdien in lineair tempo goud hebben ingekocht als hedge tegen inflatie en valutadevaluatie, is het aannemelijk dat de goudreserves flink zijn toegenomen.

Het hoogtepunt van de nationale goudvoorraad was in 1970-1975 rond de ontkoppeling van de goudstandaard in 1971. Het goudreserve bedroeg toen 1704 ton, ofwel ruim 100 miljard euro in huidige termen. In de jaren ‘90 en ‘00 was er sprake van substantiële en aanhoudende goudverkopen door DNB, voornamelijk uit haar goudreserves opgeslagen in New York. In het najaar van 1992 verkocht DNB in het geheim 400 ton goud en in 1996 nog eens 300 ton. Als onderdeel van de eerste Central Bank Gold Agreement (CBGA1) tussen 1999 en 2004 verkocht DNB nog eens 235 ton goud. Vervolgens verkocht de DNB tijdens CBGA2 tussen 2005 en 2009 nog eens 165 ton en bleef er 612,5 ton goud over. Echter komt de laatstgenoemde data uit 2019.

Na een volatiele jaren op de financiële markten, hebben centrale banken massaal goud ingekocht. Simpelweg omdat de waarde van goud in werkelijkheid niet onderhevig is aan verandering, de enige variabele in deze is de waarde van fiat geld t.o.v. de goudprijs. We kunnen dus nooit spreken van het feit dat de intrinsieke goudprijs stijgt, maar dat de valuta’s dalen t.o.v. goud. Het tempo van deze depreciatie wordt niet alleen beïnvloed door de relatieve kracht, maar ook door externe factoren, zoals het feit dat centrale banken hun goudreserves flink zijn gaan uitbreiden.

Een knipoog naar de risicovrije Basel-III status

We hebben vorig jaar gezien dat de aankopen van goud door centrale banken zich op een 55-jarig hoogtepunt bevinden. Dit is een belangrijke knipoog naar de aard van de risicovrije status en naar het rafelen van vertrouwen in fiat geld door de hoge aanhoudende inflatie. Volgens het World Gold Council hebben de centrale banken alleen al in 2022 673 ton goud aangekocht – het hoogste niveau sinds 1967.

Waarom kopen centrale banken goud? Er zijn twee primaire redenen.

(1): Ten eerste hebben markt- en geopolitieke volatiliteit veel centrale banken ertoe aangezet om hun voorraden goud te vergroten, dat bekend staat als een veilige haven in tijden van economische onrust.

(2): Ten tweede wordt goud gezien als een goede langetermijnafdekking tegen inflatie, en aangezien de inflatie hoog blijft, slaan veel centrale banken hun vermogen op in goud in plaats van in cash. Goud wordt van oudsher gezien als de ultieme vorm van ‘risicovrij’ geld.’ Vooral vanwege het niet-politieke karakter ervan. Goud kent geen tegenpartijrisico, staatsleningen van andere landen bijvoorbeeld wel.

‘’At national discretion, gold bullion held in own vaults or on an allocated basis to the extent backed by bullion liabilities can be treated as cash and therefore risk-weighted at 0%.’’

Het opmerkelijkste punt uit het Basel Framework (pag. 192) is dat goud fysiek moet opgeslagen zijn in de eigen kluizen van de desbetreffende centrale bank. Het mag namelijk niet geschieden in papieren vorm (ETF, futures of overige derivaten) – noch mag er sprake zijn van een bruikleenconstructie – waarbij een partij goud wordt gehuurd van een derde partij. Tot voor kort geschiedden de meeste goudbeleggingen middels een lease- of leenconstructie, of in papieren vorm. Het ziet er dus naar uit dat er grote veranderingen op komst zijn de komende jaren. En we zijn nota bene live getuige van deze ontwikkeling. Dit is tevens de reden waarom DNB een aanzienlijke fysieke goudvoorraad heeft. ‘When shit hits the fan,’ wie kan durft dan te garanderen dat derivaten, ETF’s of mijnaandelen nog een stuiver waard zijn? Dit zou voor ernstige liquiditeitsrisico’s kunnen zorgen en hiermee komt de economische stabiliteit niet ten goede. Zo denkt The Bank of International Settlements er precies over. Eveneens de reden waarom wij de voorkeur geven aan fysiek goud.

Goud als machtsvertoon

Een belangrijke maatstaaf om te meten welke landen naar verhouding het meest financieel stabiel zijn in tijden van crisis en daarmee ook het machtigst zijn, is door te kijken naar de allocatie van het geheel. Nemen we de top 10 holdings, komen we uit op een totaal van 24.000 ton goud. Hiervan heeft de Verenigde Staten 34% van in bezit, gevolgd door Duitsland met 14%. Uiteraard zijn deze cijfers niet dekkend, aangezien China en Rusland hun holdings niet openbaren, maar we kunnen gerust opmaken dat goud inherent is aan macht op wereldtoneel.

Als we ons goudreserve omrekenen naar gram per capita (40 gram per inwoner), staan we overigens wél in de top 3 wereldwijd, met alleen Zwitserland en Libanon voor ons. Zo slecht doet ons kikkerlandje het dus niet.

Hieronder een overzicht van landen met de grootste goudreserves

Wilt u fysiek goud kopen? Open dan account bij Doijer & Kalff en koop betrouwbaar fysiek goud dat onder uw naam wordt opgeslagen bij Brinks in Zwitserland.

‘’Gold is money, everything else is credit.’’